TEZ HAZIRLARKEN BİLİNMESİ GEREKENLER - 13

Yazma Safhası

Araştırmadaki gerekli bilgiler toplandıktan süreçler tamamlandıktan sonra sıra yazma safhasına gelir. Araştırmanın asıl amacı olan araştırmacıya bilgi vermek ve kolay anlaşılır olmak en önemli olan konudur. Ayrıca diğer tür yazılar gibi süslü kelimeler ya da yazım kuralları dışında edebi usul kullanılmaz.

Araştırmanın yazılmaya başlaması için öncelikle araştırmacının erişebileceği tüm kaynakları ele geçirdiğinden emin olması gerekir. Aksi halde araştırmanın herhangi bir yerini yazıp bitiren araştırmacının daha sonra eline geçen yeni bir kaynak o bölümün tamamen değiştirilmesine neden olacaktır.

Tüm bunların yanı sıra, bazı araştırmacıların yazma konusunda yetenekli olmadığı görülmektedir. Ancak araştırmacının eserini ortaya koyar iken bazı yazma tekniklerine dikkat etmesi gerekmektedir. Araştırma eserlerinde çok edebi ya da süslü bir dile ihtiyacı yoktur. Eserde çok kesin, sivri, taraflı ve tereddüt yaratacak ifadeler de kullanılmamalıdır. Ancak açık, sade ve anlaşılır bir dil kullanılmasında yarar vardır.

Ve tabii ki yazma işlemine başlamadan yazının taslağı son kez kontrol edilmeli, tüm istenen bilgilerin bulunmuş olması ve birbiriyle çelişmeyen nitelikte olması gerekmektedir.

İlk Müsveddenin Yazılması

Araştırmacının ilk müsveddeleri yazmaya başlarken yanıtlaması gereken soruların başında; müsveddeyi yazmaya araştırmacının ne zaman başlaması gerektiği ve araştırmanın hangi bölümünden başlamasının uygun olacağıdır.

İlk müsveddeleri kaleme almaya ne zaman karar verilecektir? Araştırmacının geçici plana uygun olarak, kaynak araştırması yapmış olması ve konuyu yazabilecek kadar kaynağa sahip olduğu kanısının kendisinde uyanmış olması gerekir.

Metin yazımına hangi bölümlerden başlamak daha uygun olacaktır? Kuşkusuz buna araştırmacı karar verecektir ve en hazır olduğunu hissettiği bölümden başlamalıdır. Ancak ilk defa bilimsel çalışma yapanlar, giriş bölümden başlayarak tüm bölümleri geçici plandaki sıraya göre yazmayı düşünebilirler. Oysa araştırmanın giriş ve sonuç bölümlerini en sona bırakmakta yarar vardır. Bu durum giriş bölümünde araştırmacının çalışmasında neleri ortaya koymayı hedeflediğini, bölümlerin özelliklerinin neler olduğunu, henüz araştırma metninin ortada olmaması gibi sebeplerden kaynaklanır. Benzer şekilde henüz araştırma ortada olmadığından vardığı sonuçlar da belirli değildir. Bu nedenle araştırmanın ana bölümlerinin yazılıp bitirilmesinden sonra sonuç bölümünün yazılması ve giriş bölümünün en sona bırakılması gerekir.

İlk Müsveddenin Gözden Geçirilmesi ve Düzeltilmesi

Çalakalem yazılan ilk müsveddelerin gözden geçirip düzeltmek için, müsveddelerin yazılmasından sonra, birkaç gün beklenmesi gerekir. Araya zaman girince araştırmacı yazdıklarını daha objektif şekilde değerlendirip gerekli düzeltmeleri yapabilir.

İlk müsveddelerin düzeltilmesine başlamadan önce tüm bölümün çok hızlı bir şekilde birkaç kez okunarak düşük cümleler, yanlış ifadeler, cümleler arasındaki uyumsuzluklar, paragraflar arasındaki yumuşak geçişlerin sağlanmış olup olmadığı algılanmaya çalışılmalıdır. Metnin birkaç kez hızlı bir şekilde okunmasından sonra metin önce üslup olarak gözden geçirilerek cümleler basitleştirilip metne akıcılık sağlamaya yönelik düzeltme ve ilaveler yapılabilir. Paragraflar ve alt bölümler birbirine bağlanır. Özellikle her bölüm ya da alt bölüme geçiş yaparken incelenen konuların önemi, bir-iki cümle ile belirtilerek söz konusu bölüm ya da alt bölümlerdeki konuların hangi başlıklar altında inceleneceğinin belirtilmesinde yarar vardır. Böylece metni okuyan kimse o bölüm ya da alt bölümde incelenen konular hakkında aydınlatılmış olur ki, bu da araştırmayı okuyanların tekrar önceki sayfalara dönerek bütünlük sağlayıcı tespitler yapmasının önüne geçer, araştırmaya akıcılık sağlar.

Bir yandan üslup gözden geçirilerek metne akıcılık sağlamaya yönelik cümleler ilave edilirken; aynı zamanda konu ile tam bağlantısı sağlanamayan cümleler ve hatta paragraflar ile varsa tekrarlar metinden çıkarılır. Metnin sağlıklı bir şekilde paragraflara ayrılması konunun anlaşılmasında çok önemlidir. Paragrafın kaç cümleden oluşacağından çok, her düşüncenin bir paragrafta ifade edilmesi esastır.

Giriş ve Sonuç Bölümlerinin Yazılması

Tüm düzeltmeler bittikten sonra çalışmanın giriş ve sonuç kısımları yazılır. Bu bölümlerin yazılmasında, araştırmanın diğer bölümlerinden daha çok özen gösterilmesi gerekir. Bunun nedeni, çalışmanın tümünü okuyacak zamanı olmayanların yada çalışma hakkında bir ön fikre sahip olmak isteyenlerin, öncelikle çalışmada neler yapılmak istendiğinin açıklandığı giriş bölümü ile varılan sonuçların neler olduğunu ortaya koyulduğu sonuç bölümlerini okuyacakları gerçeğidir. Eğer bir araştırmacının giriş ve sonuç bölümleri özenli bir şekilde yazılmamışsa, araştırmada nelerin yapılmak istendiği ve hangi sonuçlara erişildiği sağlıklı bir şekilde açıklanmamışsa söz konusu araştırmaya göz atanlar, pek nitelikli olmadığı izlenimine sahip olacaklardır.

Giriş bölümünde araştırmacı söz konusu araştırmanın konusunun önemi vurgulanarak, aynı alandaki diğer çalışmalardan farklı olarak neler yapmak istediğini açıklar. Konuyu hangi çerçevede ele alıp incelediğini, hangi teorilere dayanarak, nelerin açıklanmasının hedeflediğini vurgulayarak çalışmanın kaç bölümden oluştuğu ve her bölümde hangi başlık altında nelerin incelendiğini belirtir.

Araştırmanın sonuç bölümünde hangi teorik çerçeve ya da bilimsel yöntemler yardımıyla incelendiği ve ne gibi sonuçlara varıldığı belirtilir. Sosyal bilimler alanında yapılan çalışmaların sonuç bölümünde çoğunlukla varılan sonuçlara dayanılarak bazı önerilerde bulunmak bir gelenek haline gelmiştir.

Son Okuma ve Metine Son Şeklinin Verilmesi

Tüm bölümlerin yazılmasını takiben, giriş ve sonuç bölümlerinin kaleme alınmasından sonra, dipnotların numaraları kontrol edilir ve dipnotlarında belirtilmesi gereken kaynak tanıtıcı bilgiler bibliyografya kartlarından da yararlanılarak tanımlanır. Benzer şekilde metinde çizelgeler ve şekiller varsa, bunlardan eksik olanlar tamamlanır ve numaralanması gözden geçirilir.

Dipnotların düzenlenmesiyle çizelge ve şekildeki eksikliklerin tamamlanması ve düzgün şekilde numaralandırılmasından sonra metin birkaç defa daha okunarak, üslup gözden geçirilir ve paragraflar alt bölümler arasında yumuşak geçişler sağlamaya yönelik küçük ilaveler yapılır. Noktalama işaretleri yönünden metin tekrar incelenir ve saptanan eksikler düzeltilir.

Tüm düzeltmeler yapılıp bitirildikten sonra birkaç günlük bir ara verilir ve metnin son bir defa daha okunarak daktilo edilmeye hazır olup olmadığı, son kez kontrol edilir.

Araştırmacı çalışmasındaki her türlü yazım hatalarından da bizzat sorumludur. Metnin başkasına daktilo ettirdiğinden dolayı bazı hataların ortaya çıktığını ya da bazı yazım hataların metnin bilgisayarda yazılmasından kaynaklandığı vb. gerekçeler öne sürerek, sıyrılması mümkün değildir.